Χρήσιμες
Πληροφορίες

Τι πρεσβεύει:​

Η ψυχαναλυτική προσέγγιση, που θεμελιώθηκε από τον Sigmund Freud, βασίζεται στην ιδέα ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά και τα συναισθήματα καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από ασυνείδητες διεργασίες, εμπειρίες της παιδικής ηλικίας και εσωτερικές συγκρούσεις.

​

Κεντρικές έννοιες:

• Ασυνείδητο

• Αμυντικοί μηχανισμοί (π.χ. απώθηση, προβολή)

• Οιδιπόδειο σύμπλεγμα

• Μεταβίβαση και αντιμεταβίβαση

​

Στόχος θεραπείας:

​Να φέρει στο συνειδητό επίπεδο ασυνείδητες σκέψεις και συναισθήματα, επιτρέποντας έτσι στον θεραπευόμενο να κατανοήσει τον εαυτό του βαθύτερα και να επιλύσει μακροχρόνιες συγκρούσεις.

​

Πρακτική:

• Ελεύθερος συνειρμός

• Ανάλυση ονείρων

• Μακροχρόνια θεραπεία

Τι πρεσβεύει:​

Είναι μια μορφή θεραπείας που βασίζεται στην ιδέα ότι οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές συνδέονται στενά μεταξύ τους. Όταν μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε και να τροποποιούμε δυσλειτουργικές σκέψεις, μπορούμε να αλλάξουμε και τον τρόπο που αισθανόμαστε και αντιδρούμε. Είναι ο συνδυασμός γνωσιακών και συμπεριφορικών προσεγγίσεων. Η CBT είναι από τις πιο τεκμηριωμένες ψυχοθεραπείες για μια σειρά διαταραχών (κατάθλιψη, άγχος, φοβίες).

​

Δομή:​

• Βραχυπρόθεσμη και στοχοκατευθυνόμενη

• Χρήση ημερολογίων σκέψης

• Εργασία στο σπίτι

• Αντιμετώπιση αρνητικών σκέψεων με λογική ανάλυση

​

 Στόχος:​

Αλλαγή του τρόπου που το άτομο σκέφτεται και δρα, ώστε να μειωθούν τα συμπτώματα και να βελτιωθεί η λειτουργικότητα. Μαθαίνεις να αναγνωρίζεις αρνητικές ή παραμορφωμένες σκέψεις  (π.χ. “Δεν αξίζω τίποτα”, “Σίγουρα θα αποτύχω”).

• Μαθαίνεις να τις αμφισβητείς και να τις αντικαθιστάς με πιο ρεαλιστικές.

• Εξασκείσαι σε συμπεριφορικές τεχνικές, όπως σταδιακή έκθεση σε καταστάσεις που φοβάσαι ή αποφεύγεις.

• Δουλεύεις με ασκήσεις στο σπίτι (π.χ. καταγραφή σκέψεων, πειράματα συμπεριφοράς).

Τι πρεσβεύει:
Εστιάζει στην ανθρώπινη ελευθερία, αυθεντικότητα, αυτοπραγμάτωση και αναγνώριση του υπαρξιακού άγχους. Θεωρεί ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και έχει δυνατότητα εξέλιξης.

Βασικά χαρακτηριστικά:
Θεραπευτική σχέση βασισμένη στην ενσυναίσθηση, τη γνησιότητα και την άνευ όρων αποδοχή
Εστίαση στο «εδώ και τώρα»
Αντιμετώπιση υπαρξιακών θεμάτων όπως ο θάνατος, η ελευθερία, η μοναξιά

Στόχος

Να βοηθήσει το άτομο να αναπτύξει μια πιο αυθεντική, ολοκληρωμένη και ελεύθερη ύπαρξη, αναλαμβάνοντας προσωπική ευθύνη για τις επιλογές του και βρίσκοντας νόημα στη ζωή του.

Τι πρεσβεύει:​

Θεωρεί ότι τα ψυχολογικά προβλήματα είναι συμπτώματα συστημάτων (οικογένεια, ζευγάρι κ.λπ.). Το άτομο εκφράζει ένα πρόβλημα που αντανακλά μια δυσλειτουργία στις σχέσεις.

 

Βασικά χαρακτηριστικά:

Το άτομο ως μέρος συστήματος

• Η συμπεριφορά και οι δυσκολίες νοούνται σε πλαίσιο σχέσεων και επικοινωνίας (π.χ. οικογένεια).

• Δεν βλέπει το πρόβλημα «μόνο μέσα στο άτομο», αλλά πώς σχετίζεται με τα άλλα μέλη.

• Τα προβλήματα εξετάζονται σαν μοτίβα αλληλεπίδρασης (π.χ. φαύλοι κύκλοι).

• Αν αλλάξει ένα μέρος του συστήματος, επηρεάζεται ολόκληρο το σύστημα.

 

Στόχος:

• Βελτίωση της επικοινωνίας

• Αναγνώριση και αλλαγή των παγιωμένων ρόλων και μοτίβων

• Προώθηση της ισορροπίας στο σύστημα

• Λειτουργική επικοινωνία και επίλυση συγκρούσεων

Τι πρεσβεύει:

Αναπτύχθηκε από τον Fritz Perls. Το όνομα προέρχεται από τη γερμανική λέξη "Gestalt", που σημαίνει “μορφή” ή “ολότητα”. Εστιάζει στο παρόν, στο πώς το άτομο βιώνει τα συναισθήματά του στο "εδώ και τώρα" και ενθαρρύνει την αυτογνωσία μέσω της εμπειρίας.

​

Βασικές Αρχές

1. Εδώ και Τώρα (Here and Now)

   • Το παρόν είναι το μόνο μέρος όπου μπορεί να συμβεί αλλαγή.

   • Αντί να αναλύεται υπερβολικά το παρελθόν, ο θεραπευτής προσκαλεί τον θεραπευόμενο να παρατηρήσει τι συμβαίνει τώρα.

2. Επαφή και Απόσυρση

   • Η υγιής λειτουργία σημαίνει ικανότητα να έρχεσαι σε επαφή με το περιβάλλον και να αποσύρεσαι όταν χρειάζεται.

3. Προσωπική Ευθύνη

   • Το άτομο ενθαρρύνεται να αναλάβει ευθύνη για τις επιλογές, τα συναισθήματα και τις πράξεις του.

4. Ολοκλήρωση (Integration)

   • Στόχος είναι η σύνθεση των διαχωρισμένων μερών του εαυτού σε ένα συνεκτικό σύνολο.

 

Βασικές τεχνικές:

• Χρήση της «άδειας καρέκλας» (empty chair technique)

• Εστίαση στο σώμα και στις αισθήσεις

• Εξερεύνηση των «μη ολοκληρωμένων κύκλων» (unfinished business)

​

Στόχος:

Να ενισχυθεί η επίγνωση και η πλήρης εμπειρία του παρόντος, οδηγώντας το άτομο σε αυθεντικότητα και ολοκλήρωση.

Τι πρεσβεύει:

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία (ή συνθετική προσέγγιση) δεν δεσμεύεται σε μία μόνο θεωρητική κατεύθυνση (π.χ. ψυχαναλυτική, γνωστική, υπαρξιακή), αλλά αντλεί επιλεκτικά στοιχεία από πολλές, δημιουργώντας μια προσωποποιημένη και ευέλικτη παρέμβαση. Με αλλά λόγια συνδυάζει στοιχεία από διαφορετικά θεραπευτικά ρεύματα, με σκοπό να προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε θεραπευόμενου.

​

Βασικές Αρχές

Διαθεωρητική βάση

• Δεν περιορίζεται σε ένα θεωρητικό ρεύμα.

• Αντλεί από διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές σχολές (ψυχαναλυτική, γνωστική-συμπεριφορική, ανθρωπιστική, υπαρξιακή, συστημική, Gestalt κ.ά.).

Ευελιξία και προσαρμοστικότητα

• Η θεραπεία σχεδιάζεται προσαρμοσμένα στις ανάγκες, το προσωπικό στυλ, και την ιδιοσυγκρασία του θεραπευόμενου.

• Δεν υπάρχει ένα «καλούπι» για όλους.

Συστηματική σύνθεση

• Η επιλογή τεχνικών και θεωριών γίνεται με συνέπεια και κριτήριο (όχι αυθαίρετη μίξη).

• Ο θεραπευτής διασφαλίζει θεωρητική συνοχή.

Εστίαση στη θεραπευτική σχέση

• Η ποιότητα της σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου θεωρείται θεμελιώδης παράγοντας αλλαγής.

• Η σχέση αυτή εμπλουτίζεται από διαφορετικές προσεγγίσεις.

Προσανατολισμός στο άτομο ως ολότητα

• Βλέπει τον άνθρωπο ολιστικά: Συναισθηματικά, Νοητικά, Συμπεριφορικά, Σωματικά, Πνευματικά.

• Αναγνωρίζει ότι τα προβλήματα είναι συχνά πολύπλευρα.

Εστίαση στην εμπειρία και την αυτογνωσία

• Συνδυάζει τεχνικές που βοηθούν το άτομο να κατανοήσει τον εαυτό του, να αποκτήσει δεξιότητες και να κάνει αλλαγές.

Δημιουργικότητα και εξατομίκευση

• Ο θεραπευτής χρειάζεται δημιουργική ικανότητα να συνδυάζει και να προσαρμόζει το θεραπευτικό πρόγραμμα.

​

Στόχοι θεραπείας:

• Ευελιξία: η θεραπεία προσαρμόζεται στη μοναδικότητα του ατόμου

• Αποτελεσματικότητα: αξιοποίηση τεχνικών που ταιριάζουν καλύτερα στο πρόβλημα και στην προσωπικότητα του θεραπευόμενου

• Ολοκληρωμένη ανάπτυξη: ενίσχυση της αυτογνωσίας, της αλλαγής συμπεριφοράς και της συναισθηματικής ευημερίας